Η ΙΔΕΑ ΓΙΑ ΜΙΑ ΠΑΝΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ Η ΜΟΝΑΔΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
υπό Αρχιμανδρίτου (νυν Ἐπισκόπου Καρπασίας) Χριστοφόρου Τσιάκκα, Εντεταλμένουτης Εκκλησίας της Κύπρου στην ΙΑ' Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη
Όλες οι ομάδες της κίνησης της «Νέας Εποχής»και γενικώτερα του Αποκρυφισμού και της παραθρησκείας, κηρύττουν την ιδέα μίας ΠΑΝΘΡΗΣΚΕΙΑΣ γιατί,όπως υποστηρίζουν, όλες οι θρησκείες πιστεύουν στον ίδιο «Θεό» και οδηγούν στονίδιο σκοπό, με τη μόνη διαφορά ότι η κάθε μία αποτελεί και ένα διαφορετικόδρόμο.
Η θέση της κίνησης αυτής είναι ξεκάθαρη: Ο Θεός τωνορθοδόξων, καθολικών, προτεσταντών Χριστιανών είναι ίδιος με το Θεό τουΣωκράτη, ίδιος με το Θεό των Βουδιστών, των Ινδουιστών, των Κινέζων τωνΜωαμεθανών κ.τ.λ. Στον ίδιο Θεό προσεύχονται όλοι αλλά με διαφορετικές μεθόδους.Ετσι καταλήγουν στην πρόταση για δημιουργία ενός «Παγκοσμίου Συμβουλίου Θρησκειών καιΜεταφυσικών Οργανώσεων» κατά το πρότυπο του «Παγκοσμίου Συμβουλίου ΧριστιανικώνΕκκλησιών» (Άγη Σαρακηνού, οι Μεταφυσικές και ΘρησκευτικέςΟργανώνεις στην Ελλάδα, σελίς 12).
Με αυτόν τον τρόπο οι ποικιλόμορφες ομάδες σπέρνουνέντεχνα, χρησιμοποιώντας ακόμα και Χριστιανικούς όρους με διαφορετικό νόημα,την σύγχυση και την αμφιβολία ανάμεσα στους αστήρικτους και εν πολλοίςακατήχητους Χριστιανούς. Συχνά ακούμε ανθρώπους που παγιδεύτηκαν στα πλοκάμιατων οργανώσεων αυτών και υποστηρίζουν ότι από τότε που γνώρισαν την οργάνωσηέγιναν καλύτεροι Χριστιανοί.
Ας πάρουμε μία τέτοια περίπτωση για να εξετάσουμε και ναδούμε, εάν πράγματι γίνονται καλύτεροι Χριστιανοί ή όχι, όσοι ασπάζονταιτέτοιες θέαεις ή εντάσσονται σε αιρετικές ομάδες.
Η περίπτωση που θα αναφέρουμε πιο κάτω αφορά τηνγκουρουϊστική οργάνωση της «Αρμονικής Ζωής» του Ρόμπερτ Νάτζεμυ, που δρακαι στην Κύπρο.
Κάποια Κυριακή μας επισκέφτηκε ένας οπαδός του Νάτζεμυ, οοποίος ήταν μορφωμένος και με θέση μέσα στην κοινωνία. Εκκλησιάστηκε στοΜοναστήρι μας και στο τέλος κάθησε στο Συνοδικό, όπου έλαβε μέρος σε συζήτησηπάνω σε θέματα πνευματικής οικοδομής. Μέχρις εκείνη την στιγμή δεν είχε κάνειφανερή την σχέση του με την πιο πάνω ομάδα αλλά ούτε και αντιλήφθηκα τίποταστην αρχή.
Όταν καθήσαμε μόνοι να συζητήσουμε, μου απεκάλυψε ότιανήκε στην οργάνωση της «Αρμονικής Ζωής» και ότι με επισκέφτηκε για να μεπείσει ότι έκανα λάθος στις εκτιμήσεις μου για τον Ρ. Νάτζεμυ και την οργάνωσήτου. Μου είπε ότι είναι μια φιλοσοφική σχολή, που βοηθά τον άνθρωπο να γίνεικαλύτερος και να εξελιχθεί επαγγελματικά. Αυτός ήταν άνθρωπος, που από μικρήηλικία αγαπούμε την Εκκλησία και ότι τίποτα το κακό ή αντιχριστιανικό δενπαρατήρησε στην οργάνωση αυτή. Η στερεότυπη φράση που επαναλάμβανε ήταν:«Πολλοί έγιναν καλύτεροι Χριστιανοί από τότε που πήγαν στην ‘Αρμονική Ζωή’».
Αφού τον άκουσα προσεκτικά, του υπέδειξα τιςαντιχριστιανικές δοξασίες και διδασκαλίες της οργάνωσης, που προέρχονταν μέσααπό τα δικά της έντυπα, τα οποία και ο ίδιος χρησιμοποιούσε στα σχετικάσεμινάρια. Παραθέτω ενδεικτικά μερικά τέτοια παραδείγματα:
Στο βιβλίο του Δασκάλου της «Αρμονικής Ζωής» Ρ. Νάτζεμυ,«Εισαγωγή στη Διδασκαλίατου Sai Baba» εκδ. Αρμονική Ζωή, σελ. 11-13, Αναφέρεται το εξήςχαρακτηριστικό κείμενο:
«Ο Satya Sai Baba γεννήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 1923, καιζει στην Ινδία... Ο ίδιος ο Sai Baba εξηγεί ότι έχει ενσαρκωθεί για ν' αλλάξειτο ρεύμα της ανθρώπινης πορείας που οδηγεί προς μία καταστροφή, εξ αιτίας τηςγενικής ηθικής πτώσης, της έλλειψης αξιών και συνειδητότητας... Το μήνημα τουSai Baba είναι η βασική φιλοσοφία πίσω από κάθε θρησκεία... Ο Sai Baba περιέχειτις ιδιότητες της παντογνωσίας, της οικουμενικής αγάπης, της απόλυτηςαταραξίας και θεϊκής δημιουργικής δύναμης. Γνωρίζει το παρελθόν, το παρόν καιτο μέλλον κάθε ατόμου που βρίσκεται εδώ πάνω στη γη... Για να έχει κάποιος τηνεμπειρία αυτών των ιδιοτήτων του, θα πρέπει να έρθει σ' επαφή μαζί του είτεστο υλικό επίπεδο, είτε νοερά, είτε υπερβατικά. Είθε η διδασκαλία του να σαςβοηθήσει όσο βοήθησε κι εμένα».
Το κείμενο αυτό προσδιορίζει ξεκάθαρα το θρησκευτικό -αντιχριστιανικό χαρακτήρα της «Αρμονικής Ζωής». Πρόκειται περίπαραθρησκευτικής -γκουρουϊστικής οργάνωσης, η οποία στηρίζει τη διδασκαλία τηςστον Ινδό Γκουρού Sai Baba τον οποίον και θεοποιεί.
Ο πιο πάνω χαρακτήρας της οργάνωσης φαίνεται και από τοπαρακάτω κείμενο που είναι παρμένο από το βιβλίο της, «Η υπερπροσωπική Ζωή»,Αθήνα, Οκτώβριος 1998:
«Αφιερώνουμε την παρούσα δεκάτη τρίτη έκδοση στονσυγγραφέα με την έννοια τόσο του υπερπροσωπικού του εαυτού σαν Χριστού, όσο και με την ανθρώπινή του έκφραση με την οποίαΕκείνος εκδήλωσε τον Λόγο Του σε ένδειξη ευγνωμοσύνης προς τον εντός μαςΠατέρα, του Οποίου η φωνή μίλησε μέσα απ' αυτές τις σελίδες, φέρνοντας έναμήνυμα που τους ξύπνησε ώστε να αποκτήσουν επίγνωση του αληθινού τους εαυτού».
Είναι φανερό ότι η «Αρμονική Ζωή» θεοποιεί και ταυτίζειτον συγγραφέα του πιο πάνω βιβλίου με τον Χριστό.
Εάν κάποιος δε γνώριζε τα κείμενα αυτά της οργάνωσης καιμιλούσε με οποιονδήποτε οπαδό της ή και τον ίδιο τον Δάσκαλό της, θα είχε τηνεντύπωση ότι έχει να κάνει με πάρα πολύ καλούς Χριστιανούς. Γνωρίζοντας όμως τοαντίστροφο και αιρετικό περιεχόμενο, που δίνουν στους όρους «Χριστός»,«Χριστιανοί», «Θεός», «Θρησκεία», τότε καταλαβαίνουμε ότι έχουμε να κάνουμε μεανθρώπους, οι οποίοι διδάσκουν πράγματα, που είναι από κάθε άποψη ασυμβίβασταμε την Ορθόδοξη Χριστιανική πίστη μας. Είναι δε, όχι μόνο ασυμβίβαστα με τηνορθόδοξη πίστη, αλλά είναι και επικίνδυνα για τους δημοκρατικούς και ηθικούςθεσμούς της κοινωνίας μας.
Ο Ρ. Νάτζεμυ στο βιβλίο του η «Ψυχολογία της Ευτυχίας»(σελ. 147) γράφει:
«Πρέπει να προσπαθήσουμε να πείσουμε τον εαυτό μας γι'αυτή την Αλήθεια. Πως τα παιδιά μας δεν είναι δικά μας παιδιά αλλάαφυπνιζόμενες ψυχές που πρέπει να εκπληρώσουν το δικό τους προορισμό. Οσύντροφός μας δεν είναι δικός μας σύντροφος, Αλλά ένα αφυπνιζόμενο ον, ένααθάνατο ον που έχει παίξει το ρόλο του συντρόφου πολλών άλλων σε πολλά άλλαθεατρικά έργα περασμένων ζωών. Πρέπει να δούμε πέρα από τα έπιφανειακά ρούχατης εθνικότητας, του πολιτικού κόμματος, της θρησκείας, του χρώματος, τουφύλου, της ηλικίας, της εμφάνισης και της κοινωνικής τάξης και να δούμε κάθεάνθρωπο σαν ένα αφυπνιζόμενο ον που βρίσκεται στο δρόμο προς την Ανώτερησυνειδητότητα».
Οι επικίνδυνες δοξασίες του κάρμα και της μετενσάρκωσης, πουπροβάλλονται έντονα από την οργάνωση αυτή αλλά και από πολλές άλλες, ακυρώνουνκάθε ηθική παραδεδεγμένη αξία και ανατρέπουν όλους τους κοινωνικούς θεσμούς.Εαν κάποιο παιδί ή μεσήλικας διαβάσει τις παραπάνω θεωρίες και δώσει πίστησ'αυτές, τότε οι σχέσεις με τους γονείς ή τους συζύγους ανατρέπονται εκθεμελίων. Τα παιδιά, δεν θα υπακούουν στους γονείς τους αφού δεν θα ανήκουνσ'αυτούς, αλλά απλώς θα τους θεωρούν ως τα μέσα που τους έφεραν ωςαφυπνιζόμενες ψυχές στον κόσμο. Οι δε σύζυγοι αφού δεν ανήκουν ο ένας στονάλλον, αλλά έχουν παίξει τον ρόλο πολλών άλλων συντρόφων σε προηγούμενες ζωές,θα μπορούν να απατούν ή να εγκαταλείπουν ο ένας τον άλλον όπως και όποτεθελήσουν.
Οι δοξασίες αυτές, ή για να είμαστε πιο συγκεκριμένοι οικακοδοξίες αυτές, ανατρέπουν την περί Θεού, ανθρώπου και κόσμου Χριστιανικήαντίληψη, διότι θεμελιώνονται στην κοσμοθεωριακή αντίληψη των Ανατολικών θρησκειών και του αποκρυφισμού. Ακυρώνουν τηνΧριστιανική αντίληψη περί ελευθερίας, ευθύνης, μοναδικότητας του προσώπου,δικαιοσύνης και θεσμών κοινωνικής πρόνοιας (βλέπε και Πορίσματα Θ' Πανορθοδόξου Συνδιασκέψεως για θέματαΑιρέσεων και Παραθρησκείας, Οκτώβριος 1997).
Παρ' ό,τι τα πιο πάνω φανερώνουν ξεκάθαρα τιςαντιχριστιανικές θέσεις της οργάνωσης, οι οπαδοί της βρίσκονται σε τέτοιασύγχυση και εξάρτηση, ώστε να μην μπορούν να ξεχωρίσουν την αλήθεια από τηνπλάνη.
Ένδειξη αυτής της σύγχυσης είναι και η πιο κάτω επιστολή,που λάβαμε από οπαδό της «Αρμονικής Ζωής» και η οποία, αντί να αντικρούσει τιςθέσεις μας, απλώς μας κατηγορεί για «συκοφαντίες». Έγραφε λοιπόν η επιστολή:
«Προς Σεβάσμιο Αρχιμανδρίτη Χρ. Τσιάκκα. Σεβάσμιε Πατέρα,
Εντελώς συμπτωματικά έπεσε στα χέρια μου η τελευταίαέκδοση της «ΕΝΉΜΕΡΩΣΙΣ», όπουαναφέρεστε στον «Θεό της Αρμονικής Ζωής» και στο Νάτζεμυ. Πάτερ μου -μεόλο τον σεβασμό- παρερμηνεύετε την πραγματικότητα μέχρι «συκοφαντίας».
Διερωτούμαι -έτσι εξαπλώθηκε και μεγαλούργησε οΧριστιανισμός ή γιατί έλαμψε η πραγματική του Αλήθεια για ορθότητα; θα ήτανπολύ πιο σωστό - πάντα κατά την ταπεινή μου γνώμη- να μιλάτε για το τι κάνει οΧριστιανισμός παρά να προσπαθείτε να τον «προστατεύετε» με αυτόν τον τρόπο! Ήμήπως ο σκοπός αγιάζει τα μέσα; Με όλο μου το σεβασμό τόσο προς το σχήμα σαςόσο και προς τις γνώσεις σας, Με εκτίμηση, Ν..... Ε..»
Για την οργάνωση αυτή, καθώς και για τον επιστολογράφο,αλήθεια την οποία και εμείς πρέπει να «δεχθούμε» για να είμαστε σωστοίΧριστιανοί, είναι η θέση του «Θεούτης ΑρμονικήςΖωής» Σάι Μπάμπα, ότι ο «ΙησούςΧριστός πρώτα είπε πως είναι ο Αγγελιοφόρος του Θεού, έπειτα ανάγγειλε πωςείναι ο Υιός του Θεού και ακόμη αργότερα δήλωσε πως δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσασ' Αυτόν και στον Πατέρα Του, πως και οι δύο είναι Ένα. Μ' αυτόν τον τρόπο οΙησούς περιέγραψε τα διαφορετικά είδη σχέσεων με το Θεό. Στην πρώτη σχέσηνοιώθει κανείς ξεχωριστός από το Θεό. Έπειτα νοιώθει πως έχει δεσμό με το Θεό,όπως τον περιγράφει η δήλωση του Ιησού «Είμαι ο Υιός του Θεού». Η τελική σχέσηείναι η ολοκληρωτική ταύτισή Του με τον Θεό. «Εγώ και ο Πατέρας μου είμαστεΈνα». (Ρ. Νάτζεμυ, Εισαγωγή στη διδασκαλία του Σρι Σάτυα ΣάιΜπάμπα, σελ.153).
Το πιο πάνω κείμενο αποτελεί την πιο φανερή και ξεκάθαρηαντιστροφή της Χριστιανικής διδασκαλίας και πίστεως, αφού θεωρεί ότι ο Χριστόςπέρασε μέσα από τρία διαφορετικά είδη σχέσεων με τον Θεό για να φθάσει στοτελευταίο, που είναι η ταύτισή του με τον Θεό Πατέρα. Τον ίδιο δρόμο κατά τον Ρ. Νάτζεμυμπορεί να τον βαδίσει ο κάθε άνθρωπος, ισχυρίζεται, και να γίνει Θεός όπωςέγινε και ο Χριστός ή όπως έγινε και ο Σάι Μπάμπα.
Η Αγία Γραφή είναι πολύ σαφής όταν γράφει ότι «Εν Αρχή ην ο Λόγος, και ο Λόγος ηνπρος τον Θεόν και Θεός ην ο Λόγος. Ούτος ην εν Αρχή προς τον Θεόν, πάντα δι'αυτού εγένετο και χωρίς αυτού εγένετο ουδέ εν ο γέγονεν... και ο Λόγος σαρξεγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν, και εθεασάμεθα την δόξαν αυτού, δόξαν ωςμονογενούς παρά πατρός, πλήρης χάριτος και Αληθείας» (Ιωάν. α',1-14).
Μ' αυτόν τον τρόπο οι ομάδες αυτές (Αρμονική Ζωή, Success Dynamics - Δυναμική τηςΕπιτυχίας, Silva Mind Control -Έλεγχος του Νου με την μέθοδο Σίλβα, Υπερβατικός Διαλογισμός -Μαχαρίσι Μαχές Γιόγκι, Σωματεία Γιόγκα και γενικά τα νέα «Θρησκευτικά» καιπαραθρησκευτικά κινήματα), σπέρνουν την αβεβαιότητα και την σύγχυση στουςαστήρικτους Χριστιανούς και διευκολύνουν μ' αυτόν τον τρόπο την ένταξή τους σ'αυτές. ιδίως, με τον ισχυρισμό ότι, μπαίνοντας κανείς μέσα στις οργανώσειςαυτές, δήθεν δεν αλλάζει πίστη, αλλά απλώς ακολουθεί έναν άλλο δρόμο, ο οποίοςοδηγεί στο ίδιο τέρμα. Γι' αυτό μπορεί κανείς ταυτόχρονα να είναι καιΧριστιανός και βουδδιστής και ινδουιστής και ισλαμιστής κ.ο.κ.
Τέτοιου είδους επικίνδυνες, πνευματικά και εθνικά,αντιλήψεις συναντούμε δυστυχώς όχι μόνο στα κείμενα των αιρετικών αλλά συχνάκαι σε εφημερίδες καθώς και σε πανεπιστημιακά βιβλία. Αναφέρουμε δύο τέτοια χαρακτηριστικά παραδείγματα:
1ον: Στην Αθηναϊκή εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» 25.10.95,με τίτλο «Οικουμενικήκοινή λειτουργία του Θεού» γνωστός καθηγητής της ΝομικήςΣχολής Αθηνών έγραφε σε άρθρο του: «Μεευλάβεια πέρασαν μπροστά από το εικόνισμα της Παναγίας (της Τήνου), πολλοίάναψαν το κεράκι τους: ορθόδοξοι, καθολικοί, διαμαρτυρόμενοι, μουσουλμάνοι,βουδιστές, σιντοϊστές, ανεκδήλωτοι, καθώς και φανεροί άθεοι. Η βλάσφημη περιέργειαμε παρεκίνησε να αναζητήσω με το βλέμμα του συναδέλφους από την Τουρκία.Έστεκαν με σεμνότητα εμπρός στο ιερό. Η κατάνυξη που επικρατούσε στο ναό ήταν«γέφυρα, μετάγουσα τους εκ γης προς ουρανόν», ανεξάρτητα από το αν ο έναςπροσβλέπει στο Χριστό, ο άλλος στο Μωάμεθ, ο παραπέρα στο Βούδδα κ.ο.κ.».
2ον: Σεπανεπιστημιακό βιβλίο διαβάσαμε το εξής απόσπασμα: «Από όλας τας ζώσας θρησκείας, τοΙσλάμ ευρίσκεται πλησιέστερον -τόσον πνευματικώς όσον και γεωγραφικώς- προς τονΟρθόδοξον Χριστιανισμόν. Παρά τας βαθείας θεολογικάς διαφοράς και ταςδραματικάς συγκρούσεις του παρελθόντος, ιστάμεθα εν πολλοίς επί κοινούπολιτιστικού και θρησκευτικού εδάφους˙ και η ουσιαστικωτέρααλληλοκατανόησις του πνευματικού πλούτου των δύο κόσμων αποτελεί αμοιβαίονχρέος - μεστόν προσδοκίας».
Για τον σκοπό αυτό έχουν ετοιμάσει και τα προτεινόμενα σήματα της πανθρησκείας, ταοποία και καλούν όλους να τα αποδεχτούν, εάν επιθυμούν να επέλθει η ειρήνη πάνωστη γη.
Η νέα αυτή θρησκευτική τάση, όπως ήδη αναφέραμε, δεν αντιστρατεύεται ευθέως το Χριστιανισμόκαι τις αξίες που αυτός έχει δημιουργήσει αλλά προσπαθεί, με την χρησιμοποίησηδικών μας όρων και συμβόλων, να τους διαβρώσει και να τους αντιστρέψει.Έτσι χρησιμοποιούν την Αγία Γραφή, τους Πατέρες της Εκκλησίας κ.α. Σ' αυτά προσδίδουναλλότριο νόημα, καθώς και περιεχόμενο που στρέφεται γύρω από ένα και μόνοάξονα: Την αυτοθέωση του ανθρώπου. Καμμιά απολύτως σχέση δεν μπορεί να υπάρξειανάμεσα στην αίρεση και την παραθρησκεία αφ' ενός, και στην αλήθεια της «μιαςαγίας καθολικής και αποστολικης Εκκλησίας» αφ' ετέρου. Διότι οι «Θεοί» στουςοποίους προσβλέπουν οι εκπρόσωποι της παραθρησκείας και του αποκρυφισμού,καθώς και των άλλων θρησκειών, είναι ψευδοθεοί. Ο προφήτης Δαυίδ επισημαίνει μεέμφαση «ότι πάντες οιθεοί των εθνών δαιμόνια» (Ψαλμ. 95,5) κι ακόμη «τα είδωλα των εθνών, αργύριον καιχρυσίον, έργα χειρών ανθρώπων- στόμα έχουσι και ου λαλήσουσιν, οφθαλμούς έχουσικαι ουκ όψονται, ώτα έχουσι και ουκ ακούσονται, ρίνας έχουσι και ουκοσφρανθήσονται, χείρας έχουσι και ου ψηλαφήσουσι, πόδας έχουσι και ουπεριπατήσουσιν, ου φωνήσουσιν εν τω λάρυγγι αυτών. Όμοιοι αυτοίς γένοιντο οιποιούντες αυτά και πάντες οι πεποιθότες έπ' αυτοίς» (Ψαλμ. 113,12-16).
Οι Χριστιανοί δεν έχουν να κάνουν απολύτως τίποτε με τουςψευδοθεούς των άλλων θρησκειών, αλλά πιστεύουν «εις ένα Θεόν Πατέρα, Παντοκράτορα, ποιητήν ουρανού καιγης ορατών τε πάντων και αοράτων... και εις ένα Κύριον Ιησούν Χριστόν, τον Υιόντου Θεού τον μονογενή... ομοούσιον τω πατρί, δι'ου τα πάντα εγένετο... καιεις το Πνεύμα το Άγιον, το κύριον, το ζωοποιόν...».
Ο Θεός των Ορθοδόξων Χριστιανών είναι Τριαδικός, κοινωνίαδηλαδή προσώπων. Είναι Πατέρας, Υιός και Άγιον Πνεύμα. Έχουμε τρία πρόσωπα,αλλά όχι τρεις διαφορετικούς Θεούς. Ο Θεός είναι ένας. Υπάρχει μόνο μία ΘείαΟυσία, που είναι αδιαίρετη. Η μοναδική πηγή της μίας Θεότητας, της μίας ουσίας,είναι ο Πατέρας, ο οποίος γεννά προαιώνια, αϊδίως τον Υιό και εκπορεύειπροαιώνια ο ίδιος το Άγιον Πνεύμα. Η λέξη Πατέρας δεν δηλώνει κάποιαανωτερώτητα εν σχέσει με τα άλλα πρόσωπα, αλλά είναι το υποστατικό ιδίωμα,δηλαδή ο τρόπος υπάρξεως του πρώτου προσώπου της Αγίας Τριάδος. Τα τρίαπρόσωπα είναι ίσα μεταξύ τους αφού είναι ομοούσια. Διαφέρουν μόνον ως προς τοντρόπον υπάρξεως. Ο Πατέρας είναι αγέννητος και γεννά τον Υιόν και εκπορεύει τοΆγιον Πνεύμα. Ο Υιός είναι γεννητός και γεννάται μόνον από τον Πατέρα. ΤοΆγιον Πνεύμα είναι εκπορευτόν και εκπορεύεται μόνον από τον Πατέρα. Πάντως οδικός μας Θεός είναι Τριαδικός, Πατήρ, Υιός και Άγιον Πνεύμα και πιστεύουμε καιομολογούμεν την μοναδικότητά Του, όπως αυτή μας αποκαλύφθηκε με την ενσάρκωσητου Δευτέρου Προσώπου, του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Γι' αυτό και η Εκκλησίαμας, αμέσως μετά την Κοινωνίαν του Σώματος και Αίματος του Χριστούδιακηρύττει. «Είδομεν τοΦως το αληθινόν, ελάβομεν πνεύμα επουράνιον, εύρομεν πίστην αληθήν, αδιαίρετονΤριάδα ομοούσιον, αυτή γαρ ημάς έσωσεν».
ΔΙΑΛΟΓΟΣτεύχη 18 & 19 (1999-2000)