«Δύο άνθρωποι ανέβηκαν εις το ιερόν προσεύξασθαι»
Ομεγάλος προπονητής μας καλεί για προπόνηση. Ο κάθε αγώνας, το κάθε αγώνισμαχρειάζεται όχι μόνο θέληση και επιμονή, αλλά και μέθοδο και τέχνη. Προπονητήςείναι η Εκκλησία. Αθλητές εμείς που δεχθήκαμε το βάπτισμα και καλούμεθα νααγωνισθούμε στον ευγενικό αγώνα της πίστεως και αρετής, και που για στόχοέχουμε την αγιότητα και έπαθλο την αιώνια ζωή, την Βασιλεία των Ουρανών.
Στουςαγώνες των αθλητικών ομάδων συμμετέχουν ορισμένοι αθλητές, ορισμένης ηλικίαςκαι για ορισμένο άθλημα. Στον αγώνα τον πνευματικό της Εκκλησίας καλούνται οιπάντες, πάσης τάξεως και ηλικίας, και οι γέροντες ακόμη και οι άρρωστοι καικατάκοιτοι, και πολλές φορές έχουν αναδειχθεί απ’ αυτούς αθλητές αξιοθαύμαστοι.Γιατί εδώ η ψυχή, κυρίως, αθλείται και γυμνάζεται, και κατά δεύτερο λόγο, τοσώμα.
Γιακάθε αγώνισμα χρειάζεται ιδιαίτερη μέθοδος και τέχνη και κανονισμός. Για τούτοκαι ο απόστολος Παύλος γράφει: «Εάν δε και αθλή τις ου στεφανούται, εάν μηνομίμως αθλήση». Τονίζει δε και συγκρίνει την ανωτερότητα των πνευματικώναγώνων, στους οποίους αγωνίζονται οι Χριστιανοί, λέγοντας ότι «εκείνοι μενουν», οι αγωνιστές των γηπέδων, αγωνίζονται «ίνα φθαρτόν στέφανον λάβωσιν,ημείς δε άφθαρτον». Ποιος δεν θα ήθελε να αγωνιστεί για τέτοιο έπαθλο;
Ανάλογημε τον αγώνα είναι η σοφή προπόνηση στην οποία μας καλεί η Εκκλησία πάντοτεμεν, όλες τις ημέρες και ώρες της ζωής μας, αλλά ιδιαιτέρως και συστηματικότερακατά την περίοδο του Τριωδίου που αρχίζει από σήμερα. Δέκα εβδομάδες θααγωνιστούμε εντονότερα. Από την μεγάλη διάρκεια καταλαβαίνουμε και την μεγάλησημασία του αγώνος, στον οποίο καλούμεθα να αγωνισθούμε.
Έχουμεπροπονητή πάνσοφο την Εκκλησία, η οποία ανέδειξε στο πέρασμα των αιώνωνεκατομμύρια πρωταθλητών. Προπονητή που δεν συμβουλεύει μόνο αλλά και δίνειδύναμη, με τη θεία Χάρη των Μυστηρίων, στον αγωνιστή για να νικήσει.
Καιναι, σήμερα μας δίνει το πρώτο μάθημα. Μας δίνει μάθημα, αλλά και εφόδια γιατην ψυχική μας γύμναση και ανύψωση. Μας υπενθυμίζει με το Ευαγγέλιο πουακούσαμε, την σύντομη αλλά ωραία και διδακτική για όλους μας παραβολή τουΤελώνου και Φαρισσαίου. Τι λέγει ο Κύριος στην παραβολή;
«Δύοάνθρωποι ανέβηκαν εις το ιερόν προσεύξασθαι». Δύο άνθρωποι πήγανε στο ναό ναπροσευχηθούν. Εδώ έχουμε αμέσως αμέσως το πρώτο δίδαγμα. Την ανάγκη τηςπροσευχής. Και προσέξτε, όχι της ατομικής προσευχής που μπορούμε και πρέπει νακάνουμε σε κάθε τόπο, αλλά της προσευχής που συνδέεται με τη Θεία Λατρεία. Τηςπροσευχής που είναι απαραίτητο να γίνεται στο ναό, διότι μόνον στο ναότελούνται τα Μυστήρια και μάλιστα το κυριότερο Μυστήριο της Θείας Κοινωνίας.Στον ναό, που ενώνονται οι ψυχές και λατρεύουν τον Θεό.
Αλλάόμως, και εκεί προσοχή χρειάζεται. Να προσευχηθούμε, αλλά πως θα προσευχηθούμε;Να τελέσουμε τα θρησκευτικά μας καθήκοντα, γενικότερα, αλλά πώς θα τατελέσουμε. Ας δούμε τι έκαμαν αυτοί οι δύο. Ο ένας ήταν Φαρισαίος, δηλαδή απόαυτούς που ήθελαν να εμφανίζονται ευσεβείς και τηρητές των εντολών του Θεού καιο άλλος ήταν Τελώνης, αμαρτωλός γνωστός, σαν όλους τους τελώνες, για τηνπλεονεξία και τις αδικίες που έκαμαν.
ΟΦαρισαίος στάθηκε περήφανα και επιδεικτικά στο ναό και άρχισε να προσεύχεται,καυχώμενος για τις αρετές του και κατακρίνοντας τους άλλους. «Θεέ μου, έλεγε,εγώ νηστεύω δυο μέρες την εβδομάδα, δίνω από τα έσοδα μου το δέκατο στο ναό.Εγώ δεν είμαι άρπαγας, ανήθικος, άδικος ή και σαν αυτόν εκεί τον αμαρτωλόΤελώνη». Αυτή ήταν η προσευχή του. Καύχηση, εγωισμός και κατάκριση των άλλων.
Στηνάκρη του ναού προσεύχεται και ο Τελώνης. Με δάκρυα κτυπούσε το στήθος τουμετανοιωμένος, λέγοντας: «Κύριε, συγχώρησέ με τον αμαρτωλό». Και τελειώνει οΚύριος την παραβολή λέγοντας: Σας διαβεβαιώνω ότι αυτού του αμαρτωλού, αλλάμετανοιωμένου αμαρτωλού η προσευχή έγινε δεκτή από τον Θεό και όχι τουΦαρισαίου.
Απαραίτητηη συμμετοχή μας στη Θεία Λατρεία. Όλοι μαζί «εν ενί στόματι και μία καρδία», ναπροσφέρουμε όχι μια απλή προσευχή, αλλά τη Θεία Λατρεία με πραγματική μαςσυμμετοχή σ’ αυτή, κοινωνώντας με κατάλληλη ψυχική προετοιμασία των ΑχράντωνΜυστηρίων αλλά και με τις απαραίτητες προϋποθέσεις τις οποίες μας παρουσίασε ηπαραβολή. Μακριά από εγωιστικές σκέψεις ότι εμείς είμαστε καλύτεροι από τουςάλλους. Μακριά από περιφρόνηση και κατάκριση εκείνων τους οποίους νομίζουμεεμείς αμαρτωλούς και όμως, πιθανόν αυτοί να έχουν νοιώσει και μετάνοια σαν τοντελώνη και να είναι πολύ καλύτεροι από εμάς. Αλλά και αν είναι οι άλλοιαμαρτωλοί δεν έχουμε εμείς κανένα δικαίωμα να κρίνουμε και κατακρίνουμε κανένα.Μόνο ο Θεός έχει το δικαίωμα να κρίνει.
Προσευχή,συμμετοχή στη Θεία Λατρεία. Αλλά συμμετοχή με ταπείνωση, με μετάνοια, ζητώνταςτο έλεος του Θεού και μακριά από κάθε εγωιστική σκέψη για τον εαυτό μαςκαι κάθε κατάκριση για άλλους.
Αυτάτα πρώτα μαθήματα μας δίνει σαν προπονητής η Εκκλησία στον αγώνα στον οποίο μαςκαλεί για την καλλιέργεια της ψυχής μας, με πίστη, αγάπη, ταπείνωση και όλεςτις άλλες αρετές που μας χρειάζονται και στη ζωή αυτή, αλλά μας εξασφαλίζουνεκτός από την Θεία Χάρη και ένα βοηθητικό εισιτήριο για ην άλλη ζωή τηνΒασιλεία των Ουρανών, αλλά και μια άλλη ειρηνική συμβίωση στην επίγεια ζωή μας.Αμήν.
Γιώργος Σαββίδης-Μητρόπολη Πάφου