ΕυαγγελικόΑνάγνωσμα: Λουκ. ιε΄ 11-32
ΟΙ ΔΥΟΥΙΟΙ
Πικράποτήρια αίσχους και ντροπής, θλίψεως και οδύνης, ποτίζουν τον πατέρα τους καιοι δυό υιοί της σημερινής παραβολής. Ο ένας, τον ατιμώνει με την προηγούμενη ελεεινή διαγωγή του. Ο άλλος, τον πικραίνει με τον φθόνο του και μετην εγωιστική και εμπαθή συμπεριφορά του. Ο νεότερος, θρασύς και παρήκοος,αυθάδης και ασεβής όπως είναι, παρουσιάζεται μια μέρα στον πατέρα του και τοναναγκάζει, με το έτσι θέλω, να του δώσει το ποσοστό της πατρικής περιουσίας πουτου ανήκει. Ο πατέρας του, που δεν θέλει να κρατήσει δια της βίας τονανυπότακτο υιό, διαμοιράζει την περιουσία του και δίνει στο απαιτητικό παιδί τομερίδιό του.
Μετάαπό λίγες μέρες μαζεύει όλα τα αγαθά του και αναχωρεί σε χώρα μακρινή, ξένη καιάγνωστη, μακριά από κάθε πατρική επίβλεψη και προστασία. Εδώ ρίχνεται ακράτητοςστη ζωή της ασωτίας. Παραδίδεται στα γλέντια και τα ξενύχτια, στις αισχρότητεςκαι της ακατονόμαστες βρομερότητες. Σπαταλά όλη του την περιουσία στασυμπόσια και τις διασκεδάσεις και στην κάθε είδους ασωτία και διαφθορά. Καρπόςκαι αποτέλεσμα της άνομης και τρελής αυτής ζωής είναι η τρομερή στέρησηκαι πείνα ο εξευτελισμός και η δουλεία. Και είναι βέβαια όλεθρος καικαταστροφή και δίκαιη τιμωρία για τον κακοκέφαλο και ατίθασο αυτό νέο. Είναιόμως και ντροπή και προσβολή και για τον πατέρα, το καλό όνομα του οποίουμε τόση ασέβεια και αφροσύνη έχει διασυρθεί και κατασπιλωθεί από τον άσωτο υιό.
Παρόμοιαθλίψη και στενοχώρια δοκιμάζει ο αγαθός αυτός πατέρας και απότον μεγαλύτερο υιό του. Αυτός δεν είναι παρήκοος και σκληρός όπως ονεότερος. Τουναντίον, φρόνιμος και συνετός, φιλόπονος και εργατικός, μένειπάντοτε κοντά στον πατέρα του. Τον βοηθά στις εργασίες του και εκτελεί μεπροθυμία τις διαταγές του. Η χωρίς όμως πνευματικό περιεχόμενο πειθαρχία αυτή,γεννά μέσα του τόσο μεγάλη ιδέα για το άτομο του και δημιουργεί τέτοιεςπαράλογες αξιώσεις, που ξεσπούν σε βάρος του πατέρα του, σε μια στιγμή μάλισταγενικής χαράς και ευφροσύνης . Στηριχθείς στον εγωισμό του και προβάλλονταςστον πατέρα του την αυτοδικαίωση, παίρνει την θέση του αρνητού τηςπατρικής εξουσίας και της αδελφικής αγάπης.
Ότανμια μέρα επιστρέφει στο πατρικό του σπίτι ο άσωτος αδελφός του και ο πατέραςτου πανηγυρίζει με χαρά το μεγάλο και χαρμόσυνο γεγονός της επιστροφής, ομεγαλύτερος υιός, αντί να λάβει μέρος στην χαρά, θυμώνει και μένει έξω από τοσπίτι. Ο πατέρας του βγαίνει έξω και τον παρακαλεί. Αυτός όμως χύνει όλη τηνπικρία της φθονερής του καρδιάς και παραπονιέται γιατί ο πατέρας του έκαμε μιατέτοια θυσία για τον άσωτο, ενώ γι’ αυτόν δεν έχει δείξει ποτέ ένα τόσο μεγάλοενδιαφέρον. Ο αγαθός πατέρας απολογείται προς τον ανάξιο υιό και του υποδείχνειότι δεν είναι δίκαια τα παράπονά του. «Συ είσαι πάντοτε κοντά μου», λέει, «καιόλα τα αγαθά μου είναι δικά σου. Δίκαιη και πρέπουσα είναι η χαρά για τηνεπάνοδο του άσωτου αδελφού σου γιατί ήταν νεκρός στην αμαρτία και χαμένοςκαι τώρα ανέζησε και ανευρέθη ».
Αυτήτην ανάρμοστη και ανεπίτρεπτη διαγωγή δείχνουν στον πατέρατους οι δύο υιοί της σημερινής παραβολής. Μια διαγωγή, που την συναντούμε σεκάθε εποχή, ακόμα και σήμερα. Γιατί και σήμερα υπάρχουν αμαρτωλοί όμοιοι με τοννεότερο ή το μεγαλύτερο υιό της παραβολής. Οι πρώτοι, βυθισμένοι στο σκοτάδικαι την άγνοια των πραγμάτων, παρασύρονται στην ανηθικότητα και την ασωτία,στην οποία εξώκειλε ο νεότερος υιός. Νομίζουν ότι θα βρουν την ευτυχία, στηναπόλαυση των υλικών αγαθών και των αμαρτωλών επιθυμιών. Βέβαια κατ’ αρχάς η ζωήτης αμαρτίας φαίνεται από κάθε άποψη ευχάριστη και ελκυστική. Άλλα όμωςπαρουσιάζει στην αρχή και άλλα έρχονται στο τέλος. Υπόσχεται ελευθερία καιοδηγεί σε σκληρή δουλεία. Υπόσχεται τέρψεις και ευτυχία και δημιουργεί πικρίεςκαι θλίψεις και δυστυχία. Τρέφει με όνειρα και μεγάλες ελπίδες και οδηγεί στηνκαταισχύνη, στην απελπισία, στην απώλεια. Γιατί τελικό κατάντημα του αμαρτωλούείναι η καταστροφή, όχι μόνο η ψυχική, αλλά και η σωματική και η οικονομική καιη κοινωνική.
Οι δεύτεροι, ενώ αποφεύγουν σοβαρά αμαρτήματα και μένουν καθαροίαπό τον μολυσμό και την κατάπτωση των σαρκικών αμαρτημάτων, αφήνουν εν τούτοις,να αναπτυχθεί στην ψυχή τους ο φθόνος και το μίσος και ο φαρισαϊσμός και ηαλαζονεία του μεγαλύτερου υιού. Είναι πάντοτε έτοιμοι να διαφημίσουν τις αρετέςτους και να καυχηθούν για το άτομο τους και να καταδικάσουν, χωρίς συμπάθειακαι οικτιρμό, τις παρεκτροπές και ελλείψεις των άλλων. Γυμνοί απόταπεινοφροσύνη και αγάπη και τυπικά ενάρετοι και καλοί, είναι στην ουσίαάνθρωποι φθονεροί και εμπαθείς. Δεν γνωρίζουμε, πάντως, αν ο μεγαλύτερος υιός,μετά τον πατρικό έλεγχο , εισήλθε στο σπίτι για να συμφάγη με τον άσωτο αδελφότου. Τούτο ο Κύριος δεν το εφανέρωσε, προφανώς, για να διδάξει ότι οι φθονεροίάνθρωποι, μόνο αν διορθωθούν και μετανοήσουν ειλικρινά, θα έχουν θέση στηνβασιλεία των Ουρανών.
Χριστιανοίμου! Αν ως τώρα ζήσαμε στην αμαρτία και αν μέχρι σήμερα υπήρξαμε άσωτοι,φθονεροί και εμπαθείς, ας μην απελπιζόμαστε γι’ αυτό και ας μη δειλιούμε. Ηαγάπη του Θεού είναι άπειρη και το έλεος Του ανυπολόγιστο. Αυτό που χρειάζεταιαπό μας είναι η οριστική απομάκρυνση από την ζωή της αμαρτίας και η επιστροφήστον Θεό. Ας μετανοήσουμε, λοιπόν, και ας επιστρέψουμε χωρίς αναβολή,στον Θεό της αγάπης και της ευσπλαχνίας. Η μετάνοια έσωσε, εθεράπευσε καιαποκατέστησε τον άσωτο. Η μετάνοια θα έσωζε και τον πρεσβύτερο. Αλλ’ αυτός όμωςσκοτισμένος και δεμένος από τον εγωισμό του δεν μετανόησε και έμεινε έξω τηςχαράς, με τα αμαρτήματα του, με τα πάθη του, τα πείσματα του και την κακία του.Ας εξομολογηθούμε τις αμαρτίες μας και ας ακολουθήσουμε τη ζωή της αρετής. Καιτότε να είμαστε βέβαιοι, ότι θα βρούμε ανοικτές τις αγκάλες του Θεού, ανοικτάκαι τα χέρια Του, για να μας δώσει την ευλογία Του και παράλληλα την ειρήνη καιτην συγχώρηση και την απαλλαγή από την αμαρτία.
† Ηγούμενος Χρυσορροϊατίσσης κ.Διονύσιος – Μητρόπολη Πάφου