Ηδιάκριση
Γράφει ομοναχός Μωυσής, Αγιορείτης
Η διάκριση ξεχωρίζει τοορθό, επιλέγει το αγαθό, κρίνει το καλύτερο, αποφεύγει τα άκρα, βαδίζει τη μέσηοδό. Ψάχνει για την καλύτερη απάντηση σε ένα ερώτημα που τίθεται, την πρέπουσαλύση. Η διάκριση είναι απαραίτητη για όλους, ιδιαίτερα όμως για τουςδιδάσκοντες, τους καθοδηγούντες και συμβουλεύοντες.
Δεν χρειάζεται ούτε υπερβολική αυστηρότητα ούτε μεγάληεπιείκεια. Άστοχες και αδιάκριτες παρεμβάσεις έκαναν ανθρώπους να πικραθούν καινα απογοητευτούν για πάντα. Στα θέματα προσεγγίσεως των άλλων δεν ωφελούνπείσματα, ρηχότητες και προχειρότητες. Η διάκριση προέρχεται από γνώση,εμπειρία, πνευματική καλλιέργεια και ωριμότητα. Είναι αποτέλεσμα αυτοελέγχου,αυτοκριτικής, μελέτης και θείου φωτισμού. Η διάκριση παρηγορεί και αναπαύειψυχές. Η αδιακρισία πληγώνει, κουράζει και ταλαιπωρεί. Έχουν ευθύνη οικαθοδηγοί. Μη δημιουργούν νέα προβλήματα με επιπόλαιες κατευθύνσεις.
Στις καθημερινές διαπροσωπικές σχέσεις χρειάζεται πλησίασμα,κατανόηση, συνεργασία, ευγένεια, καταδεκτικότητα, πνεύμα θυσίας. Ιδιαίτερα τουςνέους, όταν τους πιέζουμε, δεν τους βοηθάμε. Αντιδρούν, δεν ακούνε καιαπομακρύνονται. Το μεγάλο ζόρισμα, μπούχτισμα και στρίμωγμα φέρνει τα αντίθετααποτελέσματα. Ο ανελεύθερος εξαναγκασμός είναι αφιλάνθρωπος.
Διακριτικός συνήθως είναι ο ταπεινός άνθρωπος. Η διάκρισηαπομακρύνει τον άνθρωπο από επικίνδυνες για την πνευματική ζωή υπερβολές. Ηδιάκριση αποξενώνει τους φίλους της από κάθε μορφής πλάνη. Δεν αφήνει ναεπιδεινωθεί το νόσημα.
Ο ιερός Χρυσόστομος λέει πως στην πνευματική αγωγή η μεγάληαυστηρότητα, οι συνεχείς επιπλήξεις και οι πολλές παρατηρήσεις και τιμωρίεςπονούν, κουράζουν και αποθαρρύνουν. Η διάκριση καλείται να σώσει και όχι ναεπιδεινώσει μια κατάσταση. Η συγχωρητικότητα, η μετάνοια και η αγάπη υπερβαίνουντην όποια αμαρτία. Ο ευγενικός, χαριτωμένος και ταπεινός τρόπος είναι χρήσιμοςπάντοτε. Το καλό δεν φέρνει καλό όταν καλώς δεν γίνεται. Τους ανθρώπους θαβοηθήσουμε καλύτερα με την αγαπητική αλήθεια, τη φιλαδελφεία και τηνκαταδεκτικότητα.
Κάθε άνθρωπος έχει το κλειδί του, το κλικ του. Να μηστεκόμαστε απέναντί του ως ανακριτές, δικαστές, ψυχαναλυτές και κατήγοροι.
Η μεγάλη αρετή της διακρίσεως είναι μέγιστη πνευματικήδύναμη. Δεν είναι αποτέλεσμα νοητικής οξύνσεως, δυνατής ευφυίας και μόνο μελέτης.Πρόκειται για θεοδώρητο και θεοχαρίτωτο χάρισμα. Όσοι το έχουν δεν φλυαρούν,δεν ενθουσιάζονται εύκολα, δεν απογοητεύονται ποτέ. Ο διακριτικός ποιμέναςπαραδειγματίζει, ειρηνοποιεί, ανέχεται και υπομένει. Σηκώνει όσους πέφτουν,θεραπεύει τους νοσούντες, εμπνέει την αρετή. Γνωρίζει τι θα πει, πότε θα τοπει, γιατί θα το πει, πόσο θα πει, τι δεν θα πει. Προσπαθεί να διεγείρει τηνκάθε ψυχή, δίχως να θέτει δυσβάστακτα φορτία στους ώμους των αδυνάτων.Συστηματικά δεν χρησιμοποιεί ψυχολογικό εξαναγκασμό και πνευματική βία. Βοηθάπερισσότερο με το σεμνό του παράδειγμα. Μερικοί νομίζουν ότι θα πρέπει πάντοτενα είναι σοβαροφανείς, αχαμογέλαστοι, εντελώς τυπικοί και σκληρά ψυχροί. Τογλυκό χαμόγελο, το μετρημένο χιούμορ, η ζεστή ματιά, ο ιλαρός λόγος και η ευπροσηγορίαβοηθούν πιο πολύ.
Η διάκριση δίχως επιπόλαιες συναισθηματικότητες καιμοιρολατρίες δίνει απλότητα, καρτερικότητα, λιτότητα, αγαθότητα και βαθιάαίσθηση του μέτρου. Η διάκριση προσφέρει ειρήνη, χαρά, φως. Δεν συμβιβάζεται μευπερβολικούς φανατισμούς, ένοχες σιωπές, φοβικές οπισθοχωρήσεις, δειλέςκαθυστερήσεις, με το μη βιωμένο παράδειγμα. Η διάκριση δεν ξαναζεσταίνει έναπιάτο φαί, το δίνει στον φτωχό και ξεμπερδεύει με τη συνείδησή του ο άνθρωπος.Τον οδηγεί σε θυσιαστική αγάπη. Το κάνει από άγριο θηρίο πρόβατο, από υπερήφανοταπεινό.
Ορισμένοι θεωρούν ότι η πνευματική αγωγή συνίσταται στηνέκδοση εύκολων και άμοχθων συνταγών. Έχουν μια αρκετή σφαλερή εντύπωση ότι ηπνευματική καθοδήγηση έγκειται σε μια άμεση μαγική λύση. Θέλουν να λυθούν όλααμέσως, δίχως κανένα προσωπικό κόστος και δική τους αλλαγή. Θα πρέπει ναακολουθούμε τη μέση οδό. Να οδεύουμε προς την τελειότητα με επίμονο αγώνα. Μετην καταπίεση δεν έχουμε αίσια αποτελέσματα. Στους καιρούς μας δυστυχώςεπικρατεί η νευρικότητα, η επιπολαιότητα, η προχειρότητα και η ρηχότητα. Έτσιδεν υπάρχει χρόνος για μελέτη, περισυλλογή και αγωνιστικές αποφάσεις. Η απουσίατης διακρίσεως είναι φανερή. Η ζωή των ανθρώπων είναι ανεξέλεγκτη. Η διάκρισηθα χαριτώσει, θα φρονηματίσει, θα εμπνεύσει και φωτίσει. Μακάρι.
