Προβολή εἰδωλολατρικῶν ἐθίμων καί ἡ στάση τῶν Χριστιανῶν
Πρωτοπρεσβύτερος Γεώργιος Δ.Μεταλληνός, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
Ο π. Γεώργιος Μεταλληνός εξ αφορμήςειδωλολατρικής προελεύσεως εθίμων που αναβιώνουν και προβάλλονται ιδιαίτερακατά την περίοδο των Απόκρεω, σε άρθρο του με τίτλο «Θανατηφόρες συντηρήσειςκαι παλινδρομήσεις», που δημοσιεύεται στο βιβλίο του «Σύγχυση - Πρόκληση -Αφύπνιση» (Εκδ. Αρμός, Αθήνα 1991, σσ. 112-117), αναφέρει και τα εξήςσημαντικά, τα οποία μεταφέρουμε εδώ, διότι αποτελούν ουσιαστική απάντηση στησύγχρονη πρόκληση του νεοπαγανισμού. Η αντιμετώπιση του φαινομένου είναι η ειςβάθος κατήχηση του λαού μας.
Το πρόβλημα όμως δεν βρίσκεται τόσοστην επιβίωση ειδωλολατρικών εθίμων, κυρίως στης αγροτικές και ορεινές περιοχές,στις οποίες ο προχριστιανικός βίος παρουσιάσθηκε περισσότερο ανθεκτικός καιδυσπολέμητος. Πιστεύουμε, ότι περισσότερο βαρύνει η καταβαλλόμενη από πολλούςσήμερα επιμελής προσπάθεια, ώστε αυτά τα έθιμα, που είναι τελείως αναιρετικάτης χριστιανικής παραδόσεως, να ανανεώνονται, να προβάλλονται και ναεπαναφέρονται ακόμη και εκεί που έχουν εξαφανισθεί από πολλούς αιώνες. Είναιμια τάση, που εμφανίζεται με τον Διαφωτισμό στους τελευταίους αιώνες και κυρίωςμετά την ίδρυση του Κράτους μας τον 19ο αιώνα.
Οι έντονα αρχαιολατρικέςτάσεις, με παράλληλη υποτίμηση, λόγω της αρχαιοπληξίας, που απαιτούσε ησύνδεσή μας με την Ευρώπη, της ορθοδόξου παραδόσεως, οδήγησαν, κυρίως τουςδιανοουμένους, στην ανάσταση του αρχαιοελληνικού βίου σε όλο το φάσμα του.Ιδιαίτερα η πρόκληση του Φαλλμεράϋερ, που έθιγε την συνέχεια του Έθνους μας,παρέσυρε σε υπερτονισμούς των λαϊκών εθίμων για να δειχθεί η άμεση καταγωγή μαςαπό τους αρχαίους και, συνεπώς, και η εθνική γνησιότητα μας. Ακόμη, πρόσωπα μεμειωμένη πίστη και χαλαρή η μηδενική σχέση με τη ζωή του εκκλησιαστικούσώματος, και πάντοτε για χάρη της αναγνώρισης εκ μέρους της Ευρώπης, που δενθέλει Ελλάδα ορθόδοξη, αλλά αρχαιοελληνική, φέρνουν στην επιφάνεια καθαράειδωλολατρικά έθιμα, που έχουν από αιώνων χαθεί στην ιστορική μας μνήμη. Μήπως,αλήθεια, η τελετή του ανάμματος της Ολυμπιακής Φλόγας, με προσευχές σεανύπαρκτες αρχαίες θεότητες, δεν αναβίωσε μόλις στα 1936 για την Ολυμπιάδα, πουοργάνωσε στο Βερολίνο η ναζιστική μάλιστα Γερμανία και παραμένει ακόμη;
Σ' αυτό το κλίμα τελούνται καιπροβάλλονται και τα λεσβιακά έθιμα (Σημ. «Π»: δηλαδή, στην περίπτωση αυτή, τανεοπαγανιστικά δρώμενα στην Αγιάσο της Λέσβου). Και δεν είναι βέβαια μόνο ηαρχαιολατρία που τα συντηρεί, αλλά και ο Μινώταυρος του τουρισμού, πουκαταβροχθίζει τα πάντα με το αντάλλαγμα του υλικού κέρδους. Και όταν τα οικονομικάκριτήρια υπερισχύουν, τότε η ψυχή και η πνευματικότητα είναι ευνόητο νασυμπνίγονται. Και είναι γεγονός, ότι όσοι παίρνουν μέρος σε τέτοια έθιμα, μεοποιοδήποτε τρόπο, δεν είναι άθρησκοι ή άθεοι. Είναι δε βέβαιο, ότι οιπερισσότεροι από αυτούς, έστω «για το καλό του χρόνου», όπως συνήθως λέγεται,θα προσέλθουν στην Θεία Κοινωνία τη Μ. Πέμπτη. Αντιλαμβάνεται όμως κανείς ποιασύγχυση κουβαλούμε μέσα μας, όταν για το ίδιο (ανύπαρκτο φυσικά) καλό,συμμετέχουμε στην Τράπεζα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και στις Διονυσιακές—δαιμονικές κατ' ουσίαν— συνάξεις. Είναι η τραγική σύγχυση, που κυριαρχεί σ'όλη τη ζωή μας και επηρεάζει τόσο τη χριστιανικότητά μας, ώστε να μη διαφέρεισε πολλές περιπτώσεις από ειδωλολατρία, κάτι που ένας ακατάσχετος συχνάεθνικισμός δεν μας αφήνει να παραδεχθούμε. Γι' αυτό και νομίζουμε, ότι ηδιατήρηση αυτών των εθίμων εξασφαλίζει την ελληνικότητα μας, λησμονώντας ότιελληνικότητα είναι τώρα η Ορθοδοξία μας. Υπάρχει λοιπόν, ευρύ πεδίοιεραποστολής, ακόμη και στον ίδιο μας τον τόπο, και ανάγκη εκχριστιανισμού ενόςμέρους της ζωής μας, που συντηρεί ακόμη ή επαναφέρει δαιμονικά στοιχεία τουειδωλολατρικού της παρελθόντος.
Σημείωση (Πηγή: Περιοδικό'ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ') / http://www.alopsis.gr